به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی بیرجند رسا به نقل از مهر، فرزند کمتر، زندگی بهتر این شعاری بود که در دهه 70 دولت وقت کشور و کارشناسان وزرات بهداشت برای کنترل نرخ جمعیت و کاهش نرخ باروری به تبعیت از اروپاییان انتخاب کردند.
این شعار به دلیل تقلید کورکورانه از کشورهای غربی نه تنها مشکلات و توسعه اقتصادی کشور و افزایش سطح رفاه را ایجاد نکرد بلکه در سالهای اخیر مانع بزرگی در مسیر توسعه اقتصادی کشور شده است چراکه موجب کاهش نسل جوان بهعنوان مهمترین سرمایه و نیروی کاری و اقتصادی کشور شده است.
از طرف دیگر افزایش تعداد سالمندان و نداشتن فرزند برای نگهداری از این سالمندان هزینههای زیادی بر دوش نهادهای مرتبط با سالمندی به خصوص اداره کل بهزستی گذاشته است.
امروزه که کارشناسان جمعیتی کشور متوجه این موضوع شدهاند به یک صدا،غلط بودن شعار تک فرزندی و دو فرزندی را سر دادهاند ولی متاسفانه شرایط سخت ازدواج و مشکلات اقتصادی، افزایش سن ازدواج و فرصت کوتاه باروی برای زنان و مردان که در سنین بالا ازدواج میکنند و گران بودن داروها و روشهای باروی نوین، کشور را در سراشیبی پیری نرخ جمعیت قرار داده است.
استان خراسان جنوبی بهعنوان شرقیترین استان کشور از این قاعده مستثنی نبوده و پس از استان گیلان دومین استان پیر کشور محسوب میشود که در سراشیبی نرخ پیری و کاهش نیروی جوان حرکت می کند و علی رغم این که در 9 ماهه نخست امسال نرخ ولادت درخراسان جنوبی در مقایسه با سال های گذشته شش در صد رشد داشته است ولی به دلیل نرسیدن به حد نصاب هزار واقعه نتوانسته تاثیر عمده ای در کاهش نرخ پیری استان داشته باشد.
افزایش نرخ ولادت استان راه حل مقابله با نرخ پیری
مدیرکل ثبت احوال خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، با اشاره به این که نرخ ولادت در 9 ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته شش درصد رشد داشته است، بیان داشت: اگر نرخ ولادت استان در 9 ماه نخست امسال هزار واقعه دیگر افزایش می داشت می توانست راه حلی مهم برای مقابله با نرخ سالمندی در استان باشد.
علی پورحسین، با بیان این که نرخ ثبت ولادت در استان 23 به هزار است، ادامه داد: این بدان معنی است که به ازای هر هزار نفر از جمعیت استان 23 نفر متولد میشوند.
وی با بیان این که در 9 ماهه نخست امسال 13 هزار و 71 واقعه ولادت در استان ثبت شده است، عنوان کرد: در سال 91 در 9 ماه نخست 12 هزار 331 نوزاد متولد شده بود که آمارها نشان می دهد نرخ ولادت استان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته شش درصد رشد داشته است.
مدیرکل ثبت احوال خراسان جنوبی با بیان این که خراسان جنوبی براساس آمارها یکی از پیرترین استانهای کشور است، گفت: خانوادههای خراسان جنوبی باید رغبت بیشتری به فرزند آوری و افزایش نرخ ازدواج در میان جوانان داشته باشند.
وی با بیان این که نرخ زاد ولد در خراسان جنوبی در مقایسه با سایر استان های کشور و نسبت به میانگین کشوری رشد مثبتی دارد، گفت:نهادهای فرهنگی با ترویج فرهنگ ازدواج آسان و فراهم کردن بسترهای فرزندآوری می توانند در کاهش نرخ سالمندی در استان نقش موثری داشته باشند.
کاهش 12 درصدی ازدواج زنگ خطری برای کاهش زاد و ولدها
مدیرکل ثبت احوال خراسان جنوبی از ثبت شش هزار و 372 واقعه ازدواج در 9 ماهه نخست سال جاری در استان خبرداد و گفت: در سال 91 در استان 7 هزار 238 واقعه ازدواج در ا ثبت شده بود که براساس آمارها نرخ ازدواج در استان در مقایسه با سال گذشته 12 درصد رشد منفی یا کاهش داشته است.
پورحسین یادآورشد:افزایش نرخ سالمندی در استان هزینه های گزاف و جبران ناپذیری را بر دوش دولت و نهادهای مرتبط با سالمندی در استان قرار میدهد.
استان خراسان جنوبی به عنوان سومین استان پهناور کشور بیش از 700 هزار نفر جمعیت دارد که به گفته مسئولان 9.5 درصد این جمعیت را سالمندان تشکیل میدهند و این زنگ خطری است که برای این استان محروم و کویری به صدا در آمده است.
محرومیت خراسان جنوبی در حوزههای مختلف بارها و بارها از زبان مسئولان بیان شده که این محرومیتهای به خصوص در جنبههای درماني، جسمي، روحي، توانبخشي متاسفانه به طور کامل نیاز جمعیت سالمندی استان را برآورده نکرده و باید در این زمینه نیز مسئولان برنامهریزی دقیق و منسجمی را داشته باشند.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، با بیان اینکه 9.5 درصد جمعیت استان را سالمندان تشکیل می دهند، گفت: نرخ سالمندی در خراسان جنوبی از میانگین کشوری که 8.2 درصد است بیشتر بوده و براساس آمارها خراسان جنوبی دومین استان پیر کشور است.
محمد حسن اکبری مطلق با بیان این که افزایش تعداد سالمندان در کشور در سال های آینده گریز ناپذیر است، بیان کرد: با افزایش نرخ باروری، ازدواج و حفظ سلامت جمعیت کنونی می توانیم از هزینه های زیادی سالمندی در سال های آینده در استان جلوگیری کنیم.
وی با بیان این که به دلیل محرومیت، جمعیت سالمند استان نیازمند حمایت بیشتری هستند، گفت: باید در این زمینه در استان برنامه ریزی مناسبی انجام شود تا در سال های آینده امکانات، هزینه و سرمایه های لازم در حوزه سالمندی فراهم شود.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان این که جمعیت جوان مهم ترین نیروی کاری و سرمایه انسانی برای پیشبرد توسعه اقتصادی هستند، افزود: در صورتی که روند زاد ولد در کشور و پس از آن در خراسان جنوبی به همین منوال پیش برود در سال های آتی مجبور به وارد کردن نیروی کار از کشورهای دیگر خواهیم بود.
قاین پیرترین شهرستان خراسان جنوبی
وی با بیان این که سیاست تک فرزندی و دو فرزندی که در سال های قبل در پیش گرفته شده بود سیاست غلط و نا کارآمدی بود، تصریح کرد: باید نهادهای فرهنگی به صورت هماهنگ برای فزایش تعداد جمعیت و افزایش نرخ زاد ولد در استان فعالیت کنند.
مدیرکل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان این که هزینه نگهداری هر سالمند برای استان بسیار سنگین است، گفت: در حوزه سالمندی در استان نیازمند برنامه ریزی دقیق هستیم.
به گفته وی از میان شهرستانهای خراسان جنوبی شهرستان قاین با 9.9 درصد نرخ سالمندی یکی از پیرترین شهرستانهای استان است.
نهادهای فرهنگی آستین بالا بزنند
محسن خورشید زاده، استاد دانشگاه و کارشناس مشاوره با بیان این که شعار تک فرزندی و فرزند کمتر و زندگی بهتر به نوعی در اذهان خانواده ها و زوج های جوان نهادینه شده است، گفت: همانطور که این فرهنگ به کمک رسانه های گروهی و فرهنگی در کشور نهادینه شده در حال حاضر هم مهم ترین راه حل برای از بین بردن اثر این شعار در کشور هماهنگی و عملکرد یکپارچه نهادهای فرهنگی و رسانه ها در این زمینه است.
وی با بیان اینکه تبلیغات رسانه ای برای فرزند آوری به تنهایی نمی تواند در افزایش نرخ زاد ولد در استان موثر باشد، ادامه داد: باید دولت زیر ساخت های مناسب برای فرزند آوری یعنی زیر ساخت های لازم برای ازدواج و وضعیت معیشت و اقتصاد خانواده ها را فراهم کند زیرا در کشور در حال حاضر هزینه های فرزندآوری به حدی سرم سام آور است که زوج های جوان در صورت رغبت هم نمی توانند صاحب فرزند شوند.
وی با بیان این که باید برای زنان شاغل امکانی فراهم شود که بتوانند همزمان با کار بارداری سالمی هم داشته باشند، تصریح کرد:چطور ما انتظار داریم با شرایط کنونی که زن و مرد برای تامین هزینه های زندگی مجبور به کار کردن هستند بتوانند زنان شاغل صاحب فرزند شوند.
مشاورخانواده ادامه داد: افزایش سن ازدواج فرصت خانوادها را برای باروری کوتاه می کند بنابراین باید با فراهم کردن زیر ساخت ها؛ سن ازدواج را در استان و سطح کشور کاهش دهیم.
وی یادآورشد: خانواده ها و نهادهای فرهنگی باید هشدار کارشناسان جمعیتی را در خصوص افزایش نرخ پیری در استان جدی گرفته و همه با همکاری هم برای کاهش آسیب ها و اثرات این موضوع در استان تلاش کنیم.