خام فروشی در قطب معدنی شرق کشور/ چوب حراج بر "بنتونیت" خراسان جنوبی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بیرجند رسا  به نقل از مهر، درحال حاضر خام فروشی مواد معدنی برای کشورها و استان های هدف معدنی، بازار گرمی ایجاد کرده چرا که آنان مواد اولیه و خام معدنی کشور را می خرند و بعد از فرآوری با قیمت چند برابر دوباره به ما می فروشند و این کار نوعی خودکشی اقتصادی محسوب می شود و از آنجایی که سالانه 571 هزار تن بنتونیت از استان خراسان جنوبی به صورت خام صادرمی شود در واقع زدن چوب حراج بر این مواد معدنی با ارزش استان است.

باید توجه داشته باشیم که خام فروشی مواد معدنی کار اقتصادی نیست بلکه با این کار به اقتصاد استان ضربه می خورد چرا که به گفته برخی کارشناسان با فراوری ماده معدنی بنتونیت ارزش آن به پنج تا هفت برابر افزایش می یابد.

بحث دیگری که در زمینه صادرات خام مواد معدنی بخصوص بنتونیت در خراسان  جنوبی مطرح است عدم جذب سرمایه گذار برای فرآوری این ماده است که راه اندازی کارخانه های فراوری می تواند نقش بسزایی در فرآوری ماده معدنی بنتونیت و جلوگیری از خروج ارز از استان ایفا کند.

به نظر می رسد کم توجهی به ارزش فراوری ذخائر و معادن غنی خراسان جنوبی بخصوص بنتونیت هدر رفت منابع بی بازگشت ملی، کاهش اشتغال و وابستگی به واردات محصولات نهایی بنتونیت از سایر استان ها و کشورها را در بر خواهد داشت.

ارائه آمار خام‌فروشی افتخاری برای مسئولان تبدیل شده است

هم اکنون درخراسان جنوبی اغلب سرمایه‌گذاری‌ها تک بعدی است به این معنا که به‌عنوان نمونه، معدن‌ کاران همه تلاش خود را برای استخراج بیشتر به کار می‌گیرد و تمام سود خود را در روانه کردن محصول خود به سمت بازارهای خارجی می‌بینند.

بسیاری ازکارشناسان امور اقتصادی، از خام‌فروشی به عنوان خودکشی اقتصادی یاد کرده‌اند و به واقع نیز با مروری بر روند صادرات مواد خام تا خرید گران محصول توسط مصرف کننده، به این واقعیت دست می‌یابیم.

با این وجود درحال حاضر متاسفانه شاهد آنیم که ادارات و سازمان‌هایی همچون صنعت، معدن و تجارت و گمرکات استان‌ با افتخار از آمار صادرات فرآورده‌های معدنی به صورت خام خبرمی‌دهند درحالی که با نگاهی بر روند ناقص اقتصادی، این اتفاق نمی‌تواند برای استانی محرومی همچون خراسان جنوبی مطلوب باشد.

خراسان جنوبی با داشتن 1.5 میلیارد تن ذخیره معدنی به‌عنوان نمونه‌ای از یک استان معدنی درگیر این چرخه اقتصادی معلول است.

اکنون یکی از بارزترین نمونه‌های برداشت و صادرات مواد معدنی، سنگ‌های تزئینی درخراسان جنوبی است که سالانه هزاران تن سنگ‌های تزئینی از معادن غنی خراسان جنوبی استخراج می شوند و به سایر کشورها صادر می شود.

باید توجه داشته باشیم که اگر فراوری مواد معدنی برای کشورهای هدف ارزش افزوده بالایی را رقم نمی زد این کشورها در شرایط تحریم نیزخواهان این مواد باارزش نبودند؟

فراوری ماده معدنی بنتونیت در استان نیازمند سرمایه گذار بخش خصوصی است

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، با بیان اینکه در حال حاضر واحد های فراوری بنتونیت به صورت کوچک در شهرستان سرایان وجود دارد، عنوان کرد: ما به دنبال جذب سرمایه گذار برای راه اندازی واحدهای بزرگ فراوری در استان هستیم.

 وی اظهارکرد: بیشترین بنتونیت استان به صورت خام  برای فراوری به کشور های حوزه خلیج فارس و دیگر استان های کشور صادر می شود.

وی با بیان اینکه در رابطه با فراوری ماده معدنی بنتونیت در استان نیازمند سرمایه گذار بخش خصوصی هستیم، عنوان کرد: ماده بنتونیت در صنایع ریختگری، حفاری، در تولید دارو و خوارک دام و طیور کاربرد دارد.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی ادامه داد: در حال حاضر هزینه حمل این مواد به دیگر استان های کشور باعث افزایش هزینه فراوری است که با فراوری این مواد در داخل استان باعث ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در استان می شود.

وی اکتشاف را جزو یکی از فعالیت‌های مهم معدنی دانست و افزود: تاکنون ۳۹۴ پرونده اکتشاف معتبر در استان برای ۳۸ نوع ماده معدنی صادر شده است.

وجود 74 معدن بنتونیت با ذخیره معدنی 21 میلیون و 650 هزار تن در خراسان جنوبی

 معاون امور معادن و اکتشافات معدنی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی اظهارکرد: حجم ذخیره قطعی معادن خراسان جنوبی بالغ بر 1.5 میلیارد تن برآورد شده که سالانه 7.7 میلیون تن از آن استخراج می شود.

محمد سالاری ادامه داد: این میزان استخراج از 352 معدن دارای پروانه بهره برداری صورت می گیرد.

وی با بیان اینکه در معادن خراسان جنوبی برای بالغ بر هفت هزار نفر اشتغال مستقیم بوجود آمده است، گفت: اشتغال غیرمستقیم بخش معدن نیز شامل صنعت حمل و نقل، واحدهای تولیدی مصالح ساختمانی و صنعت فراوری تولیدات معدنی است.

وی به موضوع فراوری تولیدات معدنی نیز اشاره و بیان کرد: در خراسان جنوبی 22 کارخانه فراوری وجود دارد که 15 واحد آن فعال است.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی گفت: بیشترین مواد معدنی استان به ترتیب حجم استحصال بنتونیت با 74 معدن، گرانیت با 69 معدن، منیزیت با 30 معدن، سنگ لاشه با 24 معدن، خاک نسوز با 21 معدن و زغال سنگ با 20 معدن است.

وی یادآورشد: در حال حاضر 74 معدن بنتونیت با ذخیره معدنی 21 میلیون و 650 هزار تن در خراسان جنوبی وجود دارد.

وجود 74 معدن بنتونیت در خراسان جنوبی

رئیس سازمان  نظام مهندسی معدن خراسان جنوبی در گفتگو با مهر اظهار کرد: در حال حاضر حدود 60 ماده معدنی اقتصادی در جهان وجود دارد که از این تعداد 38 ماده معدنی در خراسان جنوبی است.

محمد شیوا اظهارکرد: در حال حاضر مس، کرومیت و بتونیت مواد معدنی ارزشمندی در سطح جهان هستند که توجه شرکت‌های معدنی و بنگاه های اقتصادی جهان را به خود جلب کرده است.

وی مس را از جمله مواد معدنی با ارزش خراسان جنوبی دانست و افزود: معدن قلعه‌زری در شهرستان خوسف از جمله معادن مشهور استان است که ماده معدنی مس در این کارخانه فراوری می‌شود که منظور از فراوری رساندن عیار سنگ معدنی از حدود یک درصد به حدود 15 تا 20 درصد و یا بیشتر است.

رئیس سازمان نظام مهندسی معدن خراسان جنوبی گفت: با انجام فراوری مواد معدنی در استان ارزش افزوده کالای معدنی در استان ایجاد و مستقیما به استان برمی گردد.

شیوا ادامه داد: با توجه به پتانسیل های مس در استان علاوه بر ایجاد واحد‌های فراوری مس باید مراحل تصفیحه و تولید نهایی مثل تولید شمش مس با راه اندازی کارخانجات مربوطه پیگیری شود.

وی افزود: با راه اندازی کارخانجات فراوری مواد معدنی در استان شکوفایی اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار در استان حاصل می شود.

شیوا اظهارکرد: در حال حاضر برخی از معدن کاران مس مجبور هستند مقداری از محصول خود را برای تامین هزینه های جاری به سایر استان ها به صورت خام  ارسال کنند.

فراوری مواد معدنی باعث اشتغالزایی و شکوفایی اقتصادی استان می ‌شود

وی با بیان اینکه باید در بخش فراوری سنگ های تزیینی دولت و مسئولین متولی زمینه را برای احداث واحد های فراوری سنگ ها فراهم کنند، عنوان کرد: معدن کاران به تنهایی توان مالی احداث کارخانه های فراوری را ندارند.

رئیس سازمان نظام مهندسی معدن خراسان جنوبی بیان کرد:صادرات مواد معدنی به صورت خام از استان در حقیقت از دست دادن ثروت ملی است.

وی با بیان اینکه دولت بایستی از سرمایه گذاران در خصوص ایجاد کارخانه فراوری مواد معدنی حمایت کند، افزود: معدن کاران استان به دلیل عدم کارخانه فراوری بنتونیت چاره ای جز خام فروشی مواد معدنی ندارند.

وی اظهارکرد: در حال حاضرخام فروشی مواد معدنی امری اجتناب ناپذیر است چرا که واحد فراوری در استان وجود ندارد. و باید در برنامه های کلان اقتصادی، استانداری و اداره کل صنعت و معدن به کمک سرمایه گذاران واحد های فراوری مواد معدنی را در استان ایجاد کنند.

شیوا با اشاره به اینکه درحال حاضر ماده بنتونیت خراسان جنوبی به صورت خام صادر می‌شود، عنوان کرد: احداث کارخانه فراوری بنتونیت باید از جمله اولویت‌های بخش صنعت خراسان جنوبی باشد.

وی با بیان اینکه خراسان جنوبی علی غم اینکه یک درصد جمعیت کشور را داراست، افزود: در حال حاضر هشت درصد اشتغال معدنی کشور در این استان ایجاد شده است.

وی در پایان یاد آور شد: فراوری مواد معدنی در استان باعث ارزش افزوده و شکوفایی اشتغال استان می شود.

ایجاد کارخانه فراوری بنتونیت از نیازهای شهرستان سرایان

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت سرایان در گفتگو با مهر بیان داشت: از مجموع 25 معدن فعال در این شهرستان 24 موارد آن ماده معدنی بنتونیت است.

محمد ابراهیم رجبی عنوان کرد: ماده معدنی بتونیت این شهرستان به صورت خام به کشورهای حوزه خلیج فاری صادر می شود.

وی با تاکید بر اینکه ایجاد کارخانه فراوری بنتونیت درشهرستان سرایان ضروری است، افزود: درحال حاضر در سرایان فقط یک واحد بسته بندی بنتونیت وجود دارد که با توجه قابلیت های موجود در این شهرستان از سرمایه گذاران تقاضا می شود در این زمینه اقدام کنند.

وی با بیان اینکه که مساحت معادن این شهرستان  حدود 266 کیلومتر است، عنوان کرد: میزان ذخیره این معدن شش میلیون و 734 هزارو 200 تن است که هر ساله 178 هزارو 400 تن مواد معدنی از این معدن استخراج می شود.

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت سرایان کمبود نقدینگی واحد ها را مهمترین مشکل پیش روی بخش معدن این شهرستان عنوان کرد و افزود: در معادن این شهرستان 26 میلیارد و 786 میلیون ریال سرمایه گذاری شده  و 124 نفر در این معادن مشغول فعالیت هستند.

وی در پایان یادآور شد: در حال حاضر ظرفیت بنتونیت بسیار مناسبی در شهرستان سرایان وجود دارد که در صورت سرمایه گذاری در این بخش ارزش افزوده مناسبی در این شهرستان ایجاد می شود.