بیرجندرسا-اتاق هاي قديمي و ترک هاي ديوارها را نشان مي دهد « زندگي در بافت فرسوده در شهري که بارها لرزيده است به معني زندگي با مرگ است.» خودش اين را ميداند اما چاره اي ندارد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بیرجندرسا به نقل از خراسان جنوبی, مالکان حاضر به بازسازي ملک خود نيستند و جان خود و ديگران را به خطر مي اندازند در حالي که زندگي به سختي و دور از رفاه، بهداشت و امنيت بر آن ها مي گذرد، آن ها همين طور سر مي کنند زمستان ها اتاق هاي قديمي شان گرم نمي شود شب ها از کوچه هاي خلوت، تنگ و گاه تاريک ميگذرند اما مي گذرانند چون در محله قديمي فرزان زندگي مي کنند.
خانه هاي قديمي به جاي آپارتمان
پيرزن به خانه اش عادت کرده است، امکان ندارد آپارتمان نشين شود. مي گويد: چند سال قبل برخي خانه ها را خريدند و آپارتمان ساختند اما من و خيلي هاي ديگر حاضر به زندگي در آپارتمان نيستيم و خانه هاي قديمي و ترک خورده خود را ترجيح مي دهيم. «ترشيزي »تاکيد مي کند: زندگي در آپارتمان براي سالمندان سخت است از طرفي اغلب ساکنان منطقه هم مسن و يا از قشر محروم و متوسط هستند و نمي توانند خانه خود را از نو بسازند يا جاي ديگري ملک بخرند.
پولي براي ساخت وساز نيست
پيرمردي خرابه اي در جمهوري 27 ر ا نشان مي دهد که هنوز هم پاتوق چندمعتاد است. خيلي ها هم زباله هايشان را آنجا رها مي کنند گفته هاي زن را تکميل مي کند که از شرکتي که خانه هاي فرسوده را مي خريد ديگر براي خريداري خانه ها مراجعه نشده است در حالي که سکونت درمنطقه براي برخي سخت است . «محمود مرکي » ناراحت است از اين که پول و سرمايه اي براي بازسازي خانه قديمي اش ندارد و وام ساخت مسکن هم کافي نيست، از طرفي به دليل بالا بودن سن بيشتر مالکان حاضر به ريسک و گرفتن تسهيلات نيستند چون توان پرداخت وام را ندارند. گفته هاي او را چند نفر ديگر هم تاييد مي کنند. سر بالايي کوچه نفس گير است خودرويي با زحمت و دقت از کوچه مي گذرد تا بدون تماس با ديوارها وارد خيابان شود. بافت فرزان بيرجند محله اي قديمي با 11هکتار وسعت است که محدوده سه راه اسدي ، خيابان جمهوري اسلامي ،جمهوري 27و 29 و کال کبوتر خان را شامل مي شود .
طرح فرزان تعطيل نيست
«طرح نوسازي بافت فرسوده فرزان بيرجند تعطيل نشده است. اين طرح سال 86 با هدف حل مشکلات موجود ،کمک به توسعه و عمران منطقه ايجاد بافت همگن و مقاوم ،افزايش خدمت رساني و... شروع شد.»
مدير عامل شرکت عمران و سرمايه گذاري فرزان بيرجند و کار گزار شرکت عمران و مسکن سازان استان اين طور مي گويد. مهندس «براتي» توضيح مي دهد: شروع طرح سال 86 و پايان آن سال 92 بود اما با موافقت شورا، شهرداري بيرجند و شرکت عمران و مسکن سازان تمديد شد زيرا به دليل مقاومت و خودداري مردم براي فروش ملک در سال هاي گذشته، طرح به کندي پيش مي رفت بنابراين سال 92 بازنگري شد و خواسته هاي مردم محورکار قرار گرفت . درطرح اوليه به گفته وي قرار بر تملک ، تسطيح و ساخت فضاهاي جديد بود اما براساس بازنگري انجام شده موقعيت معابر موجود حفظ شده و مردم با رعايت يکسري ضوابط و تشويق ها براي ساخت و ساز اقدام مي کنند در طرح قديم خدمات زيربنايي و اوليه به ساکنان ارائه نمي شد و اجازه ساخت و ساز هم نداشتند. ولي حالا بعد از بازنگري فقط معابر اصلي توسط شرکت خريداري و بازگشايي مي شود تا مردم بي طرفي شرکت مجري و اهداف آن را حس کرده و با عقب نشيني ملک خود و د ر نتيجه بازگشايي معبر کم عرض تشويق به نوسازي شوند.
مردم مخالف طرح نيستند
وي تاخير دراجراي طرح را مشکلي براي مسئولان مي داند که نتوانستند به مردم ثابت کنند طرح به نفع آن ها است به طور کلي اهالي با شيوه اجرا و برنامه مخالف نيستند بلکه عامل اصلي نوسازي اين بافت، ايجاد امنيت و رفاه بيشتر در اين منطقه خود مردم هستند و به مشارکت آن ها بسيار نياز است .
«براتي» به تملک 125 پلاک در محدوده فرزان و تسطيح آنها اشاره مي کند و اين که در 2 سال گذشته همه املاک خريداري شده تخريب شده است. مهم ترين علت تاخير در اجرا ي طرح به نظر وي استقامت مردم براي فروش ملک ، نبود اعتبار و همچنين رکود در ساخت وساز ها است .
براساس آماري که مي دهد تاکنون 34 پلاک واقع در مسير معبر تملک شده و حدود 10 ملک ديگر بايد از مردم خريداري شودکه با 5 مالک گفت وگو و توافق هايي حاصل و قيمت مشخص شده ودر صورت تامين اعتبار تا پايان امسال همه اين خانه ها تملک مي شود. براي بازگشايي ديگر معابر منطقه بايد مردم درک کنند شرکت به دنبال سود نيست و عقب نشيني ملک و بازگشايي معابر به سود خودشان است . به گفته وي، شرکت عمران و مسکن سازان تاکنون 100ميليارد ريال براي تملک زمين هزينه کرده و در 2 ماه گذشته هم 4 ملک خريداري شده است. از اعتبارات پارسال 12 ميليارد ريال تا پايان تير امسال براي اين اقدام هزينه شده و امسال هم حدود 17 ميليارد ريال به صورت نقدي د راختيار شرکت است .
برنامه هاي امسال اين شرکت فراهم شدن امکان تهاتر ملک قديمي با واحدهاي آپارتماني ساختمان ياس در محله فرزان يا واحدهاي ساخته شده در چهکند بيرجند است به علاوه او مي گويد: شرکت به دنبال فروش املاک خود و هزينه کرد درآمد در بافت فرزان است .
پروژه ياس شامل 15 واحد آپارتمان است که چندسال قبل ساخت آن شروع شد حالا يک واحد در اختيار شرکت عمران فرزان و بقيه خالي است. مدير عامل دليل اين مسئله و بي رغبتي مردم را انجام برخي ضوابط قانوني مانند تفکيک و سند دار کردن واحدها مي داند و ادامه مي دهد: به زودي پيشنهاد فروش واحدها يا تهاتر با املاک طرح فرزان اعلام مي شود زيرا واحدها متعلق به دولت است و در حال حاضر تکميل و امکانات زيربنايي آن فراهم شده است . او استقبال مردم در شرايط موجود را خوب ارزيابي مي کند و مي گويد: با توجه به تغيير نگرش ها مردم در صدد تغيير در شرايط و محل زندگي خود هستند هر چند علاقه آنها به خانه هاي ويلايي بيشتر است.
به گفته وي با همکاري شهرداري بيرجند و شرکت گاز حفاري رايگان براي تامين اين زيرساخت انجام و خانه هاي زيادي گازرساني شد و پل بزرگي هم بين سه راه اسدي تا محله موسي بن جعفر(ع) در حال ساخت است که اتمام آن منطقه را از بن بست خارج مي کند . براتي مي گويد: در طرح فرزان کاربري هاي مختلف از جمله فضاي سبز ، فرهنگي ، مذهبي و ...ديده شده است که بيشترين کاربري ، مسکوني است بعد از بازنگري طرح هم خريد املاک واقع در معابر اصلي يا مورد نظر در طرح براي تجميع و اجراي پروژه و ايجاد فضاي سبز اولويت دارد با اين وجود هنوز برخي افراد از واگذاري ملک خود به قيمت روز خودداري وطرح را با کندي مواجه مي کنند.
پيشنهاداتي براي رونق ساخت وساز
براي تسريع در اجراي طرح و نوسازي بافت فرزان به گفته وي با چندين سرمايه گذار مذاکره شده تا با مشارکت انبوه ساز ساخت وساز انجام شود به نظرمي رسد برخي توان اين کار راندارند از طرف ديگر بايد درگذشته به جاي اضافه کردن به محدوده شهر وساخت و سازهاي مسکن مهر ، به بافت فرسوده بيشتر توجه مي شد چون اگر تمهيداتي انديشيده مي شد که مسکن مهر در بافت فرسوده اجرا شود علاوه بر زيبا ومقاوم سازي منظر شهري ، در هزينه هاي انتقال خدمات هم صرفه جويي مي شد .
وي از مديران استان درخواست مي کند تا درصورت واگذاري ساخت وساز به تعاوني ها از موقعيت فراهم شده در بافت فرسوده و ازجمله طرح فرزان استفاده کنند تا هزينه کمتري به دولت و مردم تحميل شود .
وام نوسازي و بي رغبتي ها
به گفته وي مالکان در بافت فرسوده مي توانند از 250 ميليون ريال تسهيلات ساخت مسکن استفاده کرده و يا ا زتخفيف ها و عوارض ساخت وساز دراين مناطق برخوردار شوند و براي اين کار از طرف دفتر شرکت عمران و مسکن سازان براي گرفتن وام به بانک هاي مورد نظر معرفي مي شوند . با اين وجود وي آماري از متقاضيان وام نوسازي و ساخت وساز در بافت فرسوده ندارد زيرا در اين منطقه هيچ پروانه اي صادر نشده و فقط ساختمان ياس را ساخته اندالبته تا سال 92 مردم اجازه ساخت و ساز نداشتند و بعداز آن و بازنگري طرح مجاز به اين کار شدند.
وي ادامه مي دهد: به اين منظور ايجاد دفاتر تسهيل گري دربافت فرسوده به شوراي اسلامي شهر پيشنهاد شده و طرح در انتظار تصويب است.
وي تاييد مي کند : تغيير در بافت فرسوده فرزان و نوسازي آن به توان مردم وتسهيلات پرداختي بستگي دارد بايد زمينه اي فراهم شود که ساخت وسازها افزايش يابد اگرنه با اين روند باز هم نوسازي و مقاوم سازي بافت فرزان سال ها طول مي کشد و به همان حالت قديمي خواهد ماند اما 70 درصد کار، مشارکت مردم است. به گفته وي طرح فرزان تعطيل نشده و هنوز هم املاک موردنظر در اجراي طر ح و کاربري هاي مورد نظر با قيمت کارشناسي خريداري مي شود .
او تاکيد مي کند :مردم بايد بخواهند تا خانه هايشان نو شود اگر توان مالي ندارند مي توان با مديران مذاکره کرد که به جاي گسترش شهر و تامين هزينه هاي اضافي ،ساخت وساز در بافت فرزان را برنامه ريزي کنند .
وي مي گويد: بايد به هر نحو به مردم بقبولانيم که طرح فرزان کاري عام المنفعه است و شرکت مجري از آن سود نمي برد براي اثبات هم مي توان املاک خريداري شده در حاشيه معبر را مثال زد که تجاري نيست و براي شرکت عمران و سرمايه گذاري فرزان سود ندارد .