تحریم‌های چندلایه علیه ایران، می‌تواند مذاکرات را به شکست بکشاند

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بیرجندرسا , پایگاه فارین پالیسی در گزارشی به تحریم‌های گسترده‌ای که علیه ایران وضع شده، پرداخته و نوشته است که اختلاف بر سر این موضوع می‌تواند موجب شکست مذاکرات شود.

نویسنده این مطلب با اشاره به گستره تحریم‌های ضدایرانی، به نقل از دیوید آلبرایت فیزیکدان هسته‌ای و رئیس موسسه علم و امنیت بین‌الملل، نوشته است: «من خود را اسیر این ایده که کار تقریبا تمام است، نمی‌کنم. در مسئله تحریم‌ها، آن‌ها تقریبا گیر کرده‌اند.»

در ادامه این گزارش آمده است: «یک دلیل ساده برای تردید نسبت به موفقیت مذاکرات وجود دارد: لیست بلندبالای دولت‌ها و آژانس‌های بین‌المللی که طی سال‌ها به اعمال و شکل‌گیری تحریم‌ها کمک کرده‌اند، همگی باید به لغو آن‌ها کمک کنند. ایالات متحده و شرکای مذاکره‌کننده‌اش (روسیه، بریتانیا، چین، فرانسه و آلمان) در حال تلاش هستند تا توافقنامه جامعی تدوین کنند که طرحی را برای لغو محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی دولت (باراک) اوباما، کنگره، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل، شکل دهد.»

فارین پالیسی همچنین نوشته است که رئیس‌جمهور این توان را دارد که در طول دوره توافق، که به نظر بین 10 تا 15 سال باشد، تحریم‌ها را به صورت مداوم اغلب تحریم‌ها و دستورات اجرایی را تعلیق کند، با این حال لغو کامل آن‌ها نیازمند رأی کنگره است. این پایگاه نوشته است که بعید به نظر می‌رسد کنگره تا آن زمان صبر کند و احتمالا بخواهد خیلی زودتر در این روند مداخله کند. در سوی دیگر، از آنجا که کشورهای مذاکره‌کننده با ایران عضو شورای امنیت سازمان ملل هستند، احتمالا در لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا و شورای امنیت طبق مفاد توافق، مشکلی به وجود نمی‌آید.

این یادداشت با اشاره به اختلاف میان دولت و کنگره آمریکا بر سر نحوه لغو تحریم‌های ایران، نوشته است که اوباما باید برای آنکه بتواند «شبکه تحریم‌های مالی، نظامی و هسته‌ای» وضع شده علیه ایران را کاهش دهد، نیازمند توجیه مناسبی است. با این حال نشانه‌های فزاینده‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه کنگره قصد دارد در مسیر حصول توافق مانع ایجاد کرده و از برداشته شدن تحریم‌های ضدایرانی جلوگیری کند.

ریچارد نفیو که زمانی به عنوان کارشناس تحریم‌ها در تیم آمریکا در مذاکرات هسته‌ای حضور داشت، می‌گوید در ابتدای گفت‌وگوها «خوش‌بین‌ترین فرد» بوده، اما حالا نگران است که مذاکرات شکست بخورد. وی همچنین می‌گوید در صورتی که مذاکرات با شکست مواجه شود، قانع کردن شرکای تجاری ایران نظیر هند، ژاپن و چین از خودداری از مراوده با ایران، دشوار خواهد بود.

نفیو می‌گوید: «فکر می‌کنم خیلی‌ها به ما خواهند گفت "ببینید، ما تا الان با شما بودیم، اما شما از توافقی که می‌توانست نتیجه دهد، کنار کشیدید. خوب هدف از این کار چیست؟".»

وی افزود: «از این نگرانم که مذاکره‌کننده‌ها کار خود را انجام دهند، اما توافق اینجا در واشنگتن از نابود شود. اگر نابودی توافق در تهران باشد، شما به عنوان یک سیاستگذار می‌توانید کاری کنید، اما اگر در واشنگتن باشد، آن وقت مسئله بزرگی است.»

فارین پالیسی در ادامه به سابقه و روند اعمال تحریم‌های ضدایرانی پرداخته و نوشته است که در این مدت شمار سانتریفیوژهای ایران از 300 به 20000 رسید و تهران توانست اورانیوم را در سطوح مختلف غنی‌سازی کند.

این یادداشت در ادامه در مورد وضعیت احتمالی پس از توافق نوشته است: «ژاکلین شایر عضو سابق هیئتی که از سوی سازمان ملل بر تحریم‌های این نهاد علیه ایران نظارت می‌کرد، می‌گوید اولین گام این است که شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه‌ای صادر کرده و به ایران اجازه غنی‌سازی می‌دهد. به گفته یک دیپلمات غربی، دیپلمات‌ها در نیویورک همین الان همراه با شرکایشان در دیگر کشورها، در حال بحث هستند تا مشخص کنند برای رسیدن به این اهداف،‌ نیاز به چه قطعنامه‌ای است.»

صدور مجوز لغو تحریم‌های ایران یکی دیگر از مواردی است که در این قطعنامه به آن اشاره خواهد شد. ژرارد آرو سفیر فرانسه در واشنگتن هفته گذشته در توئیتر نوشت که صدور قطعنامه، «یک گزینه نیست، یک الزام است.»

بحث وضعیت رآکتور تحقیقاتی اراک و همچنین مسئله ابعاد احتمالی نظامی از دیگر موضوعاتی است که به نوشته فارین پالیسی، باید حل شوند. یک دیپلمات غربی می‌گوید تعطیلی اراک به هیچ وجه روی میز نیست، اما این مرکز احتمالا با تغییر طراحی مواجه خواهد شد. این گزارش همچنین نوشته است که تهران صریحا اعلام کرده که به هیچ وجه وجود ابعاد نظامی در برنامه خود را نمی‌پذیرد.

در ادامه این گزارش آمده است: «اگر این موانع برطرف شود و توافقی به دست آید، برخی تحریم‌های سازمان ملل تعلیق می‌شوند، اما دیگر تمهیدات سازمان ملل که با هدف مهار برنامه هسته‌ای ایران در نظر گرفته شده بود، مانند محدودیت تجارت مواد حساس هسته‌ای و محدودیت موشک‌های بالستیک، احتمالا برای دستکم یک دهه تحت نظارت شدید خواهد بود. دیپلمات‌ها می‌گویند یک کمیته تحریم‌های سازمان ملل و همچنین هیئتی از کارشناسان احتمالا برای نظارت بر حسن اجرای تحریم‌های ایران ایجاد شده، همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.»

فارین پالیسی با بیان اینکه کشورهای غربی نمی‌خواهند «چماقی» را که تاکنون بر اقتصاد ایران اثرگذار بوده، از دست بدهند، نوشته است که آن‌ها حاضرند بخشی از تحریم‌ها را تعلیق کنند. ضمنا در توافق،‌ برنامه‌ای برای لغو دائم تحریم‌ها طی دوره‌ای 10 تا 15 ساله تدوین می‌شود.

این نشریه در ادامه با اشاره به اینکه برخی ناظران از اجرای توافقی در چارجوب سازمان ملل، تاکید کرد که در صورتی که توافق با ایران زیر نظر سازمان ملل باشد، در اجرای توافق ایران نمی‌تواند از اجرایب تعهدات سرباز زند و هرگونه توافق زیرنظر آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی است.

فارن پالیسی در ادامه با اشاره به اینکه در صورت عدم تعهد تهران به توافقات، شورای امنیت می‌تواند دوباره تحریم‌ها را بر ایران وضع کند، تصریح کرد که توافق با ایران منجر به قدرتمندتر شدن آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد شد.

نویسنده با اشاره به اینکه برداشتن تحریم‌ها از وضع کردن آنها در شورای امنیت دشوارتر خواهد بود، می افزاید: چین و روسیه دربرابر طرح جایگزین آمریکا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران مقاومت خواهند کرد.

فارن پالیسی در ادامه با اشاره به اینکه از کار انداختن شبکه تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا علیه ایران امری دراز مدت و کار سیاسی پیچیده‌ای را طلب می‌کند، تصریح کرد که انتظار می‌رود متوقف کردن اقداماتی که همکاری تجاری شرکت هایی آمریکایی با ایران را تحریم می‌کند، درجا بزند.

این یادداشت با بیان اینکه حذف بخشی از تحریم‌ها در ازای توافقی بلند مدت با ایران به شرط اعمال محدودیت‌هایی در زمینه هسته‌ای، از قول یک مقامم ارشد در وزارت خزانه داری آمریکا نوشت: ایران می‌تواند در ازای رفع برخی از تحریم‌ها به 100 میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده، اجازه فروش نفت و اجازه استفاده از سیستم بانکداری بین المللی را پیدا کند و ایران با هیچ توافقی که این بندها را دربر نداشته باشد موافقت نخواهد کرد.