صفارزاده پرچمدار شعر انقلاب است/تاسیس جایزه‌ای به نام طاهره صفارزاده

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بیرجندرسا به نقل از خبرنگار ایرانا، نشست خبری نخستین جشنواره سراسری «طنین بیداری» امروز (27 مهر) با حضور علیرضا قزوه، مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، رضا اسماعیلی، دبیر جشنواره سراسری «طنین بیداری» و جلال صفارزاده، برادر طاهره صفارزاده در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد. قزوه در این نشست اظهار کرد: امسال چندین برنامه ویژه برای شاعران پیشکسوت و انقلابی با حضور خانواده‌های آن‌ها برگزار کردیم که از آن میان می‌توان به آیین تجلیل از استاد شهریار و سهراب سپهری اشاره کرد. امروز نیز این سعادت را داریم که در خدمت خانواده طاهره صفارزاده باشیم. وی ادامه داد: معتقدم برپایی آیین‌‌های تجلیل از این بزرگواران به دلیل نقش موثر و اهمیت به‌سزایی که دارند، ضروری است. در این راستا باید بکوشیم خیابان‌های متعدد و مجتمع‌های ادبی و فرهنگی مختلف را با نام این بزرگواران مزین کنیم. مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری افزود: حوزه هنری از سابقه برگزاری آیین تجلیل از شخصیت‌های مختلف در دوران حیات آن‌ها برخوردار است. این موضوع درباره طاهره صفارزاده نیز صدق می‌کند اما وی به دلیل تواضع و فروتنی، هرگز با برگزاری چنین مراسمی برای خود موافقت نکرد. قزوه، صفارزاده را نخستین معلم شعر اعتراض انقلابی برشمرد و عنوان کرد: صفارزاده هم در شعر نوآوری داشت، هم انسانی بود که همواره حق، مسلمانی و اسلام را مدنظر داشت. وی با بیان این‌که صفارزاده به دلیل دین‌مداری‌اش، بهای سنگینی را پرداخت، گفت: تصور می‌کنم صفارزاده در همان سال‌های 1350 باید دست‌کم در حد فروغ مطرح می‌شد اما جامعه روشنفکر آن زمان، به دنبال معرفی بانویی با تفکرات دینی و قرآنی نبود. مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با بیان این‌که صفارزاده به عنوان چهره دانشمند زن جهان شناخته شده که به‌یقین شایسته وی است، اظهار کرد: صفارزاده از نخستین افرادی بود که در شکل‌گیری حوزه هنری نقش داشت و در نخستین جلسه‌های شعر حوزه هنری نیز سهیم بود. قزوه افزود: «دیدار صبح» و «بیعت با بیداری» عناوین دو دفتر صفارزاده را تشکیل می‌دهند که وی در این دفترها به انقلاب، امام خمینی(ره) و مسلمانی اشاره کرده‌‌است. وی توضیح داد: صفارزاده به زبان‌های عربی و انگلیسی تسلط ویژه داشت. کتاب‌های وی جزو آثار دانشگاهی محسوب می‌شوند. شعرهایی که به زبان انگلیسی سروده‌است، درست و محکم هستند. مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری اظهار کرد: صفارزاده سهم به‌سزایی در شعرهای من دارد. وی هم معلم من بود هم با مهر مادری به من می‌نگریست؛ به‌گونه‌ای که همواره از او به عنوان مادر معنوی یاد می‌کردم. قزوه با بیان این‌که صفارزاده سهم زیادی در شعر انقلاب دارد، گفت: امیدوارم جشنواره سراسری «طنین بیداری» در سال‌های آینده با گستردگی بیشتر و با شرکت نهادهای متعددفرهنگی برگزار شود و شاهد برپایی آن به عنوان معتبرترین جایزه ادبی بانوان باشیم.   در بخش دیگری از این نشست، رضا اسماعیلی، دبیر جشنواره طنین بیداری، گفت: در آستانه ششمین سالگرد درگذشت طاهره صفارزاده هستیم. سال‌های گذشته با هزینه شخصی برادرشان برای یادبود ایشان مراسم برگزار می‌شد. ما دیدیم که کوتاهی کردن در برگزاری مراسم بزرگداشت شخصیتی که چهره‌ای جهانی دارد، ظلم است، به همین دلیل سال گذشته مراسم بزرگداشت ایشان در حوزه هنری برگزار شد. امسال هم این جشنواره با مشارکت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود. او افزود: در این دوره از جشنواره متجاوز از 500 قطعه شعر از شاعران جوان و پیشکسوت و همچنین 25 عنوان مقاله و پایان‌نامه به دبیرخانه جایزه ارسال شده است. با توجه به این استقبال گسترده در مراسم بزرگداشت طاهره صفارزاده که امسال روز چهارشنبه اول آبان‌ماه از ساعت 15 و 30 دقیقه تا ساعت 17 و 30 دقیقه در تالار سوره حوزه هنری برگزار می‌شود، از برگزیدگان این دوره تقدیر خواهیم کرد. در این دوره از سه شاعر برگزیده تقدیر خواهد شد. در حوزه مقاله نیز از دو مقاله و در حوزه پایان‌نامه از دو پایان‌نامه تقدیر خواهد شد. امیدواریم این جشنواره در سال‌های آینده به صورت گسترده‌تر برگزار شود. اسماعیلی همچنین عنوان کرد: بخش دیگر جشنواره امسال به تقدیر از یکی از بانوانی اختصاص دارد که با شخصیت طاهره صفارزاده قرابت بیش‌تری دارد. در این زمینه اسامی بیش از 190 بانوی شاعر و پژوهشگر بررسی شد. در مرحله بعدی هیأت داوران به اسامی 12 نفر رسیدند و در نهایت نیز شش نام در اختیار ما قرار داده شد که در روز برگزاری جشنواره به یکی از آن‌ها جایزه ادبی خانم صفارزاده اهدا خواهد شد. این اسامی عبارت‌اند از: خانم‌ها مرضیه محمدزاده، چیستا یثربی، پروین سلاجقه، مژگان عباسلو، مریم سقلاطونی و وحیده افضلی. او ادامه داد: داوران بخش شعر علی‌محمد مؤدب، مصطفی علیپور و علی داوودی هستند. مسؤولیت داوری مقالات و پایان‌نامه‌ها نیز بر عهده دوستانی در دفتر شعر حوزه هنری است. در این نشست همچنین جلال صفارزاده، برادر زنده‌یاد طاهر صفارزاده، گفت: داستان زندگی طاهره را بارها شنیده‌اید. ما چهار خواهر و برادر زندگی سختی داشتیم. پدرم یک ماه قبل از تولد من که آخرین فرزند خانواده بودم، از دنیا رفت. مادرم هم در آن زمان عهد کرد که تا چهلم پدرم زنده نباشد. سه روز بعد از تولد من، او هم از دنیا رفت و سرپرستی من را عمویم برعهده گرفت. او ادامه داد: سرپرستی خواهر و برادرهای دیگرم را دایی‌ام بر عهده گرفت. طاهره سه‌ - چهارساله بود که پدر و مادرمان از دنیا رفتند. او همیشه با لحنی تند می‌گفت، اگر مادر ما عهد نکرده بود که تا چهلم پدر زنده نماند، ما به این روز نمی‌افتادیم و سر سفره دیگران بزرگ نمی‌شدیم. جلال صفارزاده همچنین عنوان کرد: طاهره از همان اوایل چندان به مردها اعتنا نمی‌کرد. زمانی که در جهرم بودیم، خواستگاری برایش آمده بود که مشروب می‌خورد. طاهره گفت، او که با یک استکان غیرمشروع نمی‌تواند خود را نگه دارد، چطور می‌خواهد مرا نگه دارد. او افزود: زمانی هم که آقای دکتر وصال از او خواستگاری کرد، می‌گفت، می‌خواهد ثروتش را به رخ ما بکشد. در نهایت طاهره با یکی از همشهریان‌مان ازدواج کرد و بچه‌دار شد، اما بعد از مدتی فهمیدیم او که پزشک هم بود، خودش معتاد است. طاهره از آن مرد جدا شد و زمانی که از طریق شرکت نفت برای گذراندن دوره روزنامه‌نگاری در انگلستان به او بورسیه دادند، بچه‌اش را به خواهرم سپرد. آن بچه در پنج‌سالگی به دلیل اشتباه پزشکی در تزریق آمپول خفه شد. از آن موقع طاهره دیگر زندگی نداشت. برادر طاهره صفارزاده سپس گفت: در آن دوره روزنامه‌نگاری، از نویسندگان امتحان گرفتند. طاهره در آن امتحان پذیرفته شد و او را با بورس تحصیلی به آمریکا فرستادند. او در آن‌جا مدرک معادل دکترا گرفت و کتاب شعری نوشت و چاپ کرد. من هم سال گذشته آن را عینا بدون ترجمه در دیوانش درج کردم. او ادامه داد: بعد از این‌که طاهره به ایران آمد و سفرهایی به چین و هند داشت، از حدود سال 50 تغییر مسیر داد و بر مذهب متمرکز شد. او آپارتمان کوچکی در میدان کاخ سابق اجاره کرده بود و زندگی سختی داشت. بعد از انقلاب هم که آن خانه مصادره شد، طاهره همچنان کرایه‌اش را به صاحب‌خانه می‌داد، می‌گفت، من این‌جا نماز می‌خوانم. صفارزاده اضافه کرد: بعدها دوباره دکتر وصال که تا آن زمان مجرد مانده بود، از طاهره خواستگاری کرد و در سال 61 بالأخره طاهره به آقای دکتر بله گفت. او هم از مفاخر ادبی ایران است. بعد از ازدواج، طاهره مدتی به باغ 10هزار متری دکتر وصال در قصردشت شیراز رفت، اما بعد از مدتی در اکباتان ساکن شد. با وجود تمکن مالی دکتر وصال، در زندگی طاهره هیچ تغییری ایجاد نشد. بعد از مرگ دکتر وصال نیز از ثروتش چیزی به طاهره نرسید، مگر 109 میلیون تومانی که خرج فونداسیون کتابخانه‌ای در سیرجان شد. کلید خانه طاهره هم نزد من است و من حتا به لباس‌هایش دست نزدم. برادر طاهره صفارزاده در ادامه درباره خاک‌سپاری طاهره صفارزاده گفت: طاهره علاقه زیادی به امام‌زاده صالح (ع) داشت. وقتی ما می‌خواستیم او در آن‌جا دفن شود،‌ گفتند باید 80 میلیون تومان به ما بدهید، ما گفتیم شما باید 80 میلیون به ما بدهید تا کسی را که زندگی‌اش را وقف قرآن کرده است، در این‌جا دفن کنیم. پس از آن آقای مسجدجامعی زمینه دفن پیکر طاهره را در ابن بابویه فراهم کردند، اما در نهایت سخن‌گوی دولت گفتند، شما می‌توانید ایشان را بدون پرداخت پول در صحن امام‌زاده صالح (ع) دفن کنید و این کار انجام شد، اما سال گذشته دوباره از من خواستند که پول محل دفن خواهرم را بپردازم، ولی قبول نکردم. جلال صفارزاده اظهار کرد: به نظرم باید ایشان در زادگاه‌شان دفن می‌شدند. زیرزمین امام‌زاده صالح (ع) محل دفن ثروت‌مندان است. طاهره می‌گفت، من در عمرم به طلافروشی نرفته‌ام. من همیشه به او می‌گفتم، این چه لباس‌هایی است که تو می‌پوشی. او در تمام عمرش نه مجیز کسی را گفت و نه از کسی جایزه گرفت. اگر امکاناتی فراهم شود تا کتابخانه‌اش در سیرجان دایر شود، من تمایل دارم تا زنده هستم، پیکر ایشان را به آن‌جا منتقل کنم.