کدخبر: ۹۰۳۷
۳۰ مهر ۱۳۹۲ ساعت ۲۰:٤۹
چشمانداز مذاکرات هسته ای ایران
ما از ۱+۵ چه میخواهیم؟
بیرجند رسا- مذاکرات ایران و 1+5 به مرور در حال وارد شدن به مراحل بسیار جدی است. پس از ارائه پیشنهاد ایران، به زودی دوری از مذاکرات کارشناسی آغاز میشود که اگرچه در سطح سران نیست اما بستر مذاکرات عالی دیپلماتهای عالیرتبه را فراهم میآورد و در این مذاکرات است که «خطوط راهنما» تعیین می شود.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی بیرجند رسا به نقل از فارس، مذاکرات ایران و شش کشور موسوم به 1+5، به مرور در حال وارد شدن به مراحل بسیار جدی است. پس از ارائه پیشنهاد ایران به شش کشور، به زودی دوری از مذاکرات کارشناسی آغاز میشود که اگرچه در سطح سران نیست اما بستر مذاکرات عالی دیپلماتهای عالیرتبه را فراهم میآورد. در این مذاکرات است که «خطوط راهنما» تعیین شده و روشن میشود دو طرف در چه حوزههایی قابلیت توافق دارند و در چه حوزههایی اختلافات همچنان جدی است.
اگرچه 1+5 و بلکه تمام جهان با خواستههای ملت ایران آشنا هستند، بد نیست که در آستانه مذاکرات تعیینکننده کارشناسی بار دیگر مواضع و خواستههای ملی ایرانیان در مساله هستهای بازتکرار شده و مورد تصریح قرار گیرند. خواستههایی که مطرح میشوند، اولا کف خواستهها و حداقلهایی است که ایرانیان از طرف غربی انتظار دارند و ثانیا پذیرش آنهاست که میتواند راه را برای یافتن و تعقیب منافع مشترک باز کند.
*حقوق اساسی هستهای ایران
برخی از حقوق اساسی که ایرانیان انتظار دارند طرف غربی آنها را به رسمیت بشناسد، بدین شرح است:
1- ایران انتظار دارد که در عرصه نهادهای بینالمللی، به این کشور درست به همان چشمی نگاه شود که به دیگر کشورها هم نگریسته میشود. معنا ندارد که با ملت ایران با قواعدی غیر از قواعد عادی بینالمللی برخورد شود. اگر مبنای انپیتی نوعی نهادگرایی است، با ایران نیز باید نهادگرایانه برخورد کرد، نه قدرتمدارانه.
2- ایرانیان حق دارند که اظهارات هستهای آنها مورد اعتماد تلقی شود. ملتی که 200 سال است به هیچ کشوری در جهان یورش نبرده، به استناد چه چیزی فریبکار دانسته میشود؟
3- تمام حقوق ایران در چارچوب انپیتی باید مورد شناسایی قرار گیرند از جمله حق غیر قابل تردید غنیسازی اورانیوم برای مصارف صلحآمیز در خاک ایران. صرف عبارات و جملات مبهم نظیر «حق استفاده ایران از انرژی صلحآمیز هستهای» کافی نیست بلکه باید تصریح شود که تمام حقوق ایران در چارچوب انپیتی بیکم و کاست مورد پذیرش قرار خواهد گرفت.
از این رو حق اساسی هستهای ملت ایران آن است که بیکم و کاست عضو انپیتی باشد، با تمام حقوق اعضای آن و با تمام تکالیف اعضای آن.
* توسعه هستهای
علاوه بر حقوق اساسی، ایران نیازمند توسعه هستهای است. انرژیهای فسیلی روزی به پایان میرسند و ایران باید برای نیازهای روزمره خود از انرژی هستهای در سطح گسترده استفاده کند. در آیندهای نهچندان دور، ایران باید بخش قابل توجهی از برق خود را در نیروگاههای هستهای تولید کند. از این رو:
1- ایران باید حق توسعه تعداد نیروگاههای هستهای را داشته باشد و باید بتواند در هر نقطه از قلمرو سرزمینی خود که بخواهد این نیروگاهها را احداث کند.
2- برای تامین سوخت این نیروگاهها، ایران باید حق توسعه افقی تعداد سایتهای غنیسازی و افزایش تعداد سانتریفیوژها را داشته باشد. نباید هرگاه که ایران خواست یک سایت غنیسازی جدید احداث کند هزاران مانع بر سر راهش فراهم آید.
3- ایران حق دارد که وارد کننده سوخت هستهای نباشد و حتی در آینده به صادرکننده سوخت هستهای برای مصارف صلحآمیز بدل شود.
4- ایران حق دارد در هر نقطهای از سرزمین خود که خواست سایت غنیسازی احداث کند، چه در میانه یک دشت وسیع و چه زیر گرانیتهای سرسخت کوههای سر به فلک کشیدهاش.
5- ایران حق دارد برای تمام مصارف صلحآمیز غنیسازی کند نهتنها برای تولید برق. بیماران ایرانی حق دارند با کمک انرژی هستهای درمان شوند و صنعت و کشاورزی ایران حق دارد از انرژی هستهای برخوردار باشد.
* نگرانیهای امنیتی
در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران خود را به انپیتی پایبند دانسته و بر اساس باورهای دینی – هویتی خود، سلاح هستهای و دیگر سلاحهای کشتار جمعی را ممنوع میداند، وجود دستکم 200 کلاهک هستهای در فلسطین اشغالی و در دستان سیاستمداران غیرقابل اعتماد رژیم صهیونیستی قطعا محل نگرانی ایران و سایر ملل خاورمیانه است.
ایران و سایر کشورهای خاورمیانه خواستار خاورمیانه عاری از سلاحهای کشتار جمعی هستند و اسرائیل برای آنها یک نگرانی بزرگ امنیتی است. بنابراین کشورهای غربی عضو 1+5 که مدام از نگرانیهای خود در خصوص برنامه هستهای ایران سخن میگویند، باید این نگرانی ایرانیان را محترم شمرده و تلاش خود را در مسیر پیوستن اسرائیل به انپیتی و خلع سلاح هستهای این رژیم به عمل آورند.
این یک مورد تنها نگرانی ایران نیست، خاورمیانه اسلامی نگران سلاحهای هستهای رژیم صهیونیستی است.
بدیهی است که اگر حقوق و خواستههای ایران مورد توجه واقع نشوند، طرف غربی هم نمیتواند انتظار داشته باشد که منافعش در خصوص برنامه هستهای ایران تامین شود. ایران اعلام کرده که برای یک بازی برد – برد آماده است و برای تحقق آن، باید حقوقش مورد توجه قرار گیرند.
البته نیازی به گفتن ندارد که تعامل با جمهوری اسلامی ایران ضمن حفظ تحریمهای ظالمانه ممکن نیست و بدیهی است که طرف غربی حق حفظ این تحریمهای غیرقانونی و خارج از قوانین و عرف بینالمللی را ندارد. اگرچه ایران از بیم تحریمها پای میز مذاکره نخواهد رفت اما با وجود این تحریمها، طبعا هیچ توافقی هم حاصل نخواهد شد.