سیاست خارجی باید منافع، امنیت، هویت ملی، دینی و انقلابی ما را تضمین کند./چالش جلیلی با روحانی و عارف

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بیرجند رسا، محمدباقر قالیباف نامزد  در بخش اول مناظره تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری به تشریح برنامه‌‌هایش در عرصه سیاست خارجی و داخلی پرداخت. باید مشخص شود سیاست خارجی ما چه هدفی را دنبال می‌کند. سیاست خارجی باید منافع، امنیت، هویت ملی، دینی و انقلابی ما را تضمین کند. نباید دستگاه‌های دیپلماسی در خارج از سند چشم‌‌انداز و سیاست‌های کلان برنامه حرکت کنند. در سالیان گذشته دیپلماسی ما نتوانسته در تحقق اهداف و سیاست خارجی موفق باشد. نیازمند تغییر در رویکردهای مدیریتی برای اداره جامعه هستیم. تحقق انسجام دائم، دیپلماسی فعال منطقه‌گرایی، فعال کردن دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی عمومی و راهبرد مقاومت مقتدرانه و رقابت هوشمندانه از محورهای دیپلماسی برنامه بنده است. بخشی‌نگری یکی از مشکلات مدیران است. سؤالات و بحث های دیگر نامزد ها محمدرضا عارف: شما در توانایی خود بر روی مدیریت بخشی تاکید داشتید، در حالی که بخشی‌نگری یکی از مشکلات مدیران است. با این بخشی‌نگری که فقط پروژه‌های عمرانی را دنبال کند آیا ما از سایر حوزه‌ها غافل نمی‌شویم؟ در زمان شهرداری جنابعالی قیمت زمین حدودا 6 برابر شده؛ آیا فروش تراکم در این افزایش قیمت زمین مؤثر بود یا خیر؟ توانایی مدیریتی خود را در بخش فراجناحی به اطلاع مردم برسانید. سید محمد غرضی: در 16 سالی که من در دولت بودم یاد گرفتم که سیاست خارجی انعکاس استعداد داخلی است. هیچ کشوری به ما با تغییر اشخاص ذهن و رفتارش را عوض نمی‌کند. نباید تصور کرد که سیاست خارجی به اشخاص مربوط است، بلکه به استعداد داخلی مربوط است. به نظر من پیشنهاداتی که آقای قالیباف مطرح کرد، عملی نیست. در مورد سیاست داخلی آیا شما استعداد جمعی را در عقبه خودتان دارید که بتواند مشکلات سیاسی داخلی را حل کند؟ علی اکبر ولایتی : مهمترین مطلب در این زمینه تربیت نیروی کارآمد است که بایستی مورد توجه قرار گیرد. زمانی که من در وزارت خارجه بودم دانشکده وزارت خارجه را تاسیس کردم. در آن زمان که من وارد آن وزارتخانه شدم 9 سفیر داشتیم و زمانی که من از وزارتخانه رفتم 136 نفر سفیر و افراد فعال در این بخش بودند. بایستی عزم بر تربیت کارشناسان زبان‌دان و آشنا با شرایط بین‌المللی باشد تا زمینه فعالیت افراد در عرصه بین‌المللی فراهم شود. حسن روحانی: آن زمان (دولت سازندگی) در شرایط حساس بعد از جنگ قرار داشتیم و در همان شرایط در این دولت به نتایج خوبی رسیدیم. ما با همان سیاست تکنولوژی را از خارج آوردیم، وام گرفتیم و باقی مانده سرزمین‌مان را از بعثی‌ها  پس گرفتیم. با کمک شورای امنیت ملی همه اسرا و آزادگان عزیز را به ایران برگرداندیم و باعث شدیم صدام در سازمان ملل محکوم شود. در دولت خاتمی کشور را از بحران نجات دادیم. در شرایطی که ایران در لیست حمله قرار داشت، ایران با تدبیر و برنامه ریزی از این مسیر خارج شد. معتقدم سیاست خارجی در 8 سال گذشته هم ضعیف عمل نکرده است. غلامعلی حدادعادل : من توضیحی راجع به حرف‌های آقای عارف دارم که گفتند در بازار تهران چند نفر اسم ایشان و آقای خاتمی را بردند و دستگیر شدند و یا در تبریز چه اتفاقی افتاده است. من این موضوع را انکار نمی‌کنم و نمی‌گویم آقای عارف خلاف می‌گوید ولی حتما یک سلیقه فردی است. این اشتباهی است که در هر دوره ممکن است اتفاق بیفتد و  حتی اگر خود آقای عارف هم رئیس‌جمهور شود ممکن است توسط ماموری صورت بگیرد. همین الان چند نفر از طرفداران آقای عارف در ورودی صدا و سیما  و در خیابان عکس‌های آقای خاتمی و ایشان را داشتند و شعار می‌دادند و هیچ کس به آنها کاری نداشت در فیلم‌های مستندی که این شب‌ها پخش شد آقای خاتمی درباره عده‌ای صحبت کرد و فیلم هم پخش شد که اشکالی هم نداشت. بهتر است گفته شود که این اتفاق اگر افتاده شرایط کل کشور ما نیست. بنده هم معتقدم از اول انقلاب تا حالا موفقیت‌های زیادی در همه دولت‌ها در سیاست خارجی داشته‌ایم و در هر دوره مشکلاتی هم بوده است. نمایندگان این مجلس (مجلس ششم) مرتب در نطق‌های قبل از دستور خود می‌گفتند در دوره آقای هاشمی کشور به بحران کشیده شده بود و آقای خاتمی آمده تا کشور را از بحران نجات دهد و تقصیرها را بر دوش آقای هاشمی می‌انداختند. در همان دوران هم بود که دادگاه میکونوس صورت گرفت و رئیس‌جمهور را از خروج از کشور ممنوع کرده بودند و یا محور شرارت که بوش به ایران نسبت داده بود، بعد از همه حرف‌هایی بود که در سیاست خارجی گفته شده بود. بهتر است همه اینها گفته شود تا تصور نشود همه، کارنامه‌شان 20 است و دوره‌ای زمستان شده است. سعید جلیلی: این نکته که درباره منطقه‌گرایی و دیپلماسی اقتصادی فرمودند، بحث این است که اینها را چگونه می‌توانیم انجام دهیم و مهم اجرای آنهاست. اگر یک کشوری دیدگاه‌هایش در تعارض با دیدگاه شما بود چگونه عمل خواهید کرد؟ در گزارشی که شما تحت عنوان برنامه راهبردی دیپلماسی سیاسی نوشتید با نگاه‌های شخص شما مطابقت ندارد که اگر ما به دنبال نظم هستیم نباید در چالش نظم جهانی باشیم. این در صورتی است که ما قدرت هژمونی جهانی را قبول نداریم و با آن در چالش هستیم و اساس انقلاب اسلامی بر اساس بر هم زدن هژمونی جهانی بود. سیاست خارجه یکی از نقاط قوت جمهوری اسلامی و انقلاب ما بود که انتظار از سیاست خارجی بیش از وضعیت فعلی است و ظرفیت سیاست خارجه با آن رسالت اصلی‌اش فاصله دارد. ما وقتی از سیاست خارجی صحبت می‌کنیم باید تمام آن دوران را مد نظر قرار دهیم. در دوره آقای هاشمی دو تا حکم جلب برای ایشان دادند و در زمان آقای خاتمی هم این بود که بعد از آن همه همکاری در قضیه افغانستان، به ما گفتند محور شرارت. نه اینکه این دو حرکت را ما تایید می‌کنیم، بحث این است که این شیوه غلط است. اگر ما با این شیوه بخواهیم وارد بشویم نتیجه‌اش همان دو مورد خواهد شد. حسن روحانی: ولی در آن زمان امنیت ملی حفظ شد. جلیلی در پاسخ به روحانی: امنیت ملی ما زمانی حفظ شد که اتفاقا عده‌ای نگران این بودند که به افغانستان و عراق حمله شد، نکند به ما هم حمله بشود ولی ظرفیتی ایجاد شد که بعد از آن، آمریکا در افغانستان و عراق زمین‌گیر شد و نتوانست اهداف خود را پیش ببرد. روحانی : آمریکا در زمان آقای خاتمی در عراق و افغانستان زمین‌گیر شد. جلیلی : از سال 82 آمریکا وارد شد، کی مجبور شد که از آنجا خارج شود؟ ما گفت‌وگوهایی که در موضوع هسته‌ای در بغداد داشتیم. آنها می‌خواستند با حمله به عراق و افغانستان ایران را مرعوب کنند ولی فضایی ایجاد شد که آنها را توانست زمین‌گیر کند. در زمانی که هنوز صحبت‌های جلیلی کامل نشده بود روحانی وارد صحبت‌های جلیلی شد. حسن روحانی: آقای جلیلی! تاریخ را که نمی‌توانیم تحریف کنیم. جلیلی: کسانی نگران بودند که بعد از افغانستان و عراق ممکن است که سراغ ما بیایند و در امنیت ملی ما مشکل ایجاد خواهد شد، نه تنها اینطور نشد بلکه امریکا افتاده بود به دنبال اینکه بیاید و با ایران مذاکره کند که در عراق بتواند جان سالم به در ببرد. این عملکرد می‌تواند برای نظام جمهوری اسلامی ایران اقتدار ایجاد کند. آقای عارف! در کشور قانون وجود دارد و ما با قانون می‌توانیم جلوی سلایق را بگیریم اگر ما بیاییم در اینجا به صراحت از کسانی که بر خلاف قانون عمل کردند به افتخار یاد کنیم، همان دامن زدن به سلایق است. اگر بعد از انتخابات کسانی آمدند و بر خلاف این قانون شروع کردند در کشور فتنه ایجاد کردند، اینجا حمایت از آنها و افتخار کردن به آنها به نظر من دقیقا می‌شود همان سلیقگی عمل کردن و این بر خلاف قانون است. عارف در بین صحبت‌های جلیلی: قانون را بیان کنید. آیا حرف زدن در رابطه با آقای خاتمی خلاف قانون است؟ جلیلی: اگر شورای نگهبان مرجع تصمیم‌گیری است دیگر کسانی که حتی در حوزه ریاست جمهوری مسئولیت داشتند حق ندارند مردم را بشورانند. یعنی بیایند و بگویند حق رای مردم باید وتو بشود. این قانون است و اگر خلافی بشود از این بی قانونی دیگر چه بی‌قانونی وجود دارد؟ جمع بندی و پاسخ محمد باقر قالیباف: بعد از دولت تنها مجموعه‌ای که می‌تواند بخشی‌نگر نباشد، شهرداری‌ها به عنوان دولت‌های محلی هستند. توانستیم مجمع شهرداران آسیایی را با بیش از 100 شهر مهم آسیا ایجاد کنیم. دبیرخانه مجمع شهرداران آسیایی به طور دائم در تهران قرار دارد   در نشستی که در دانمارک تحت عنوان «کلاوی‌تینگ» برگزار شد، شهرداران 20 شهر دنیا را به همراه رؤسای جمهور دعوت کردند و شهردار تهران هم به عنوان یک عضو دعوت شد. نفت و گاز در کشور ما مهم است اما منابع انسانی از همه مهمتر است. منابع انسانی در همه جا اولویت ماست و بازگشت نخبگان و تحصیلکردگان به مراکز اثرگذار تصمیم‌گیری در اولویت قرار دارند. بنده متعرض سیاست خارجی جمهوری اسلامی نبوده‌ام. امروز افتخاراتی که در جمهوری اسلامی هست این است  که 5 یا 6 کشور بزرگ دنیا با ما می‌نشینند و صحبت می‌کنند. امروز بیداری اسلامی بدون شک تحت تاثیر انقلاب اسلامی شکل گرفته و فراگیر شده است . توانسته‌ایم به طور مبنایی در دنیا ، مقابل آمریکا بایستیم یک واقعیت است. آمریکایی‌ها می‌گویند قدرت حق است ولی انقلاب اسلامی می‌گوید ‌حق قدرت است و این مبنای ما در سیاست خارجی و افتخار ماست. اسلام به ما اجازه نمی‌دهد که عزت خود را زیر پا بگذاریم. در این حوزه (سیاست خارجی) با وجود آنکه سیاست ما این بود که رابطه خود را با اروپا قوی کنیم و نگذاریم سیطره آمریکا بر اروپا بیفتد، همه سفارتخانه‌های اروپا در تهران تعطیل شدند و همه سفرای ما را اخراج کردند، این ضعف دیپلماسی بود. کارنامه دولت سازندگی و اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی، امنیت ملی و منافع ما را تامین نکرد.